poniedziałek, 12 lutego 2024

Korporacje meblują nam rzeczywistość

W czasie mojego wchodzenia w dorosłe życie, kiedy to podobno "skończył się w Polsce komunizm", nagle objawiły nam się tłumy finansowych guru, którzy przekonywali nas, że "kapitał nie ma narodowości". Że każdemu kapitaliście chodzi tylko o zwiększenie zysków, dzięki czemu mamy konkurencję a przez to lepszą jakość usług i niższe ceny. Trzydzieści lat później mogę stwierdzić, że kapitał nie tylko ma narodowość, ale jeszcze określone poglądy polityczne. W dodatku postępująca globalizacja i łączące się w sieci niezależne dotychczas podmioty, nie tylko skutecznie dławią konkurencję, ale również powodują stały wzrost cen. Tym samym, nic nie zostało z tych liberalnych bajek, opowiadanych nam przy zmianie ustroju.

Każdy z nas obserwuje obecne zawirowania polityczne w Polsce. Po przejęciu TVP przez "nową władzę" /cudzysłów jest niezbędny i usprawiedliwiony, przecież tutaj nikogo nowego nie mamy/, nastąpił spory odpływ widzów, którzy dotychczas oglądali "rządowe" kanały. Wiadomo, że w przyrodzie nic nie ginie, a co najwyżej zmienia właściciela, dlatego wspomnieni widzowie odnaleźli się w TV Republika, której tym samym oglądalność poszybowała w górę. Z tym większym więc zdziwieniem zaobserwowałem bojkot tej telewizji przez niektórych reklamodawców, z Ikea na czele. Oczywiście, pretekst jest idiotyczny, dotyczy tej czy innej wypowiedzi jednego z zaproszonych gości. Gdyby nie ta wypowiedź, znaleźliby inny powód, oni po prostu nie chcą mieć reklam w telewizji, będącej w opozycji do obecnego rządu. Gdybym to ja prowadził biznes i moje reklamy ukazywałyby się do tej pory w tej dość niszowej stacji, zacierałbym ręce z radości że oglądalność tego kanału nagle skoczyła do góry, bo tym samym mam szansę dotarcia do zdecydowanej większej ilości potencjalnych klientów. 

Tak by było, gdyby chodziło o zwykły biznes, bez narodowości i poglądów politycznych. Ale tutaj już od dawna nie chodzi tylko o sprzedaż większej ilości mebli ze sklejki i paździerza. Ta sama firma z radością przyjmuje deklaracje polskiego rządu, o przyjęciu migrantów spoza Europy, oferując w dodatku swoją pomoc. Dacie Państwo wiarę? Sklep meblowy próbuje meblować nam rzeczywistość, jawnie wpływając na media i chcąc być podwykonawcą planów obecnej ekipy rządowej. A może to już nie jest tylko sklep meblowy, serwujący wspomniane meble ze sklejki i wegańskie klopsiki do tego? Swoją drogą, w ich rodzimej Szwecji polityka migracyjna skończyła się klapą, o czym sami doskonale wiedzą i o czym już głośno mówią tamtejsi politycy. Dlaczego więc nie wyciągnęli odpowiednich wniosków, tylko próbują tego samego - u nas?

Ikea to tylko przykład pierwszy z brzegu, takich firm, dla których ideologia staje się ważniejsza niż ich produkt czy usługa, jest znacznie więcej. Podobnie jak coraz więcej jest firm, przejmowanych przez sieci. Weźmy takie apteki: dopóki to były niezależne podmioty, jakoś konkurowały między sobą cenami. Kiedy tylko weszły do sieci, od razu robiło się drożej. Podobnie jak w sieciach hoteli, siłowni czy lecznic weterynaryjnych. Wydawałoby się, że skoro skupiają się w sieci to mają większą możliwość negocjacji niższych cen dla siebie, i tym samym u siebie. I tak zapewne jest, tyle że kupują taniej, ale jednocześnie niszczą konkurencję a tym samym mogą sprzedawać drożej. Gdy jeszcze weźmiemy pod uwagę, że pozornie konkurencyjne sieci różnych podmiotów gospodarczych często mają tego samego właściciela, niekoniecznie jako osobę fizyczną ale na przykład ten czy inny fundusz inwestycyjny, to już wiemy dlaczego konkurencja między nimi jest pozorna, a ceny - coraz wyższe.

Oczywiście, to nic nowego pod słońcem, o czym już pisał Kohelet: "Jeśli jest coś, o czym by się rzekło: «Patrz, to coś nowego» – to przecież istniało to już w czasach, które były przed nami". Klasyk to jednak klasyk, prawda? Kto bardziej uważał w szkole na lekcjach historii, ten zapewne pamięta o średniowiecznej Lidze Hanzeatyckiej. Cóż to była za potęga handlowa i militarna, która w dodatku przetrwała przez kilkaset lat. Później również powstawały przeróżne kartele, monopole i oligopole, gromadzące ogromne pieniądze i realną władzę skupioną w rękach zaledwie garstki ludzi. Teraz ich rolę przejęły fundusze inwestycyjne.

Od czasu do czasu, gdzieś tam na piątej podstronie tego czy innego portalu możemy przeczytać, że zagraniczne fundusze inwestycyjne hurtowo wykupują mieszkania w Polsce. Potrafią na raz kupić całe osiedle. Tym samym zwykły Kowalski nigdy nie będzie mógł z nimi konkurować, a jego marzenie o własnym mieszkaniu staje się coraz bardziej odległe. Będzie mógł je co najwyżej podnająć od takiej firmy. Oczywiście ideologicznie też urabia nas się do dłuższego czasu, mówiąc: patrzcie, na Zachodzie większość ludzi wynajmuje a nie posiada na własność. Tyle że świadczy to tylko o tym, że na tym wspomnianym Zachodzie coraz bardziej postępująca pauperyzacja społeczeństwa, skoro ludzi nie stać na własne mieszkanie. I to pomimo że rządząca w tych krajach lewica krzyczy głośno, że mieszkanie jest prawem, nie towarem. 

Lewica oczywiście poprzestaje na pokrzykiwaniu, przecież tak naprawdę nie zależy jej na żadnych zmianach. Ot, weźmy takie równouprawnienie mężczyzn i kobiet, o które gardłują od dawna. Wiadomo, że w Polsce to mężczyźni są dyskryminowani na wielu polach. Muszą dłużej pracować żeby osiągnąć wiek emerytalny, przy rozwodzie co do zasady odbiera im się dzieci a ich samych kieruje do kopalni alimentów, w razie wojny są przymusowo wcielani do armii, gdzie z reguły stają się mięsem armatnim, podczas gdy kobiety mogą bez przeszkód emigrować do bezpiecznych krajów o ciepłym klimacie, itd, itp. Gdyby lewica naprawdę chciała równouprawnienia, zażądała by przynajmniej zrównania wieku emerytalnego /oczywiście w dół, a nie w górę/ oraz poboru do wojska dla obu płci, na tych samych zasadach. Jednak wiadomo, że tego nigdy nie zrobi.

Wracając: za całe zło tego świata stają się odpowiedzialni nie prywatni przedsiębiorcy czy autokraci, rządzący żelazną ręką, ale ciemna, niewidoczna materia w postaci wspomnianych funduszy, inwestujących w sieci handlowe, wykupujące całe osiedla mieszkaniowe, likwidujące konkurencję i wolny rynek, a nam krok za krokiem zabierając resztki wolności. Te same fundusze inwestują też w media społecznościowe, w których, co za niespodzianka, z roku na rok zwiększa się zakres cenzury. Czy nasi politycy o tym nie wiedzą? Oczywiście, że wiedzą, ale każdy chce rządzić kolejną kadencję, a rozpętanie medialnej burzy to dla grupy finansistów, dysponujących praktycznie nieograniczonym kapitałem, jest proste jak zrobienie wieży z klocków przez przedszkolaka.

Jakie jest wyjście z tej sytuacji? Jak to śpiewał Młynarski, trzeba "robić swoje". Zamiast korzystać z osiedlowych sklepów znanej sieciówki, lepiej wybrać ten bez znanego szyldu, za to prowadzonego przez znanych nam ludzi. Zamiast niemieckich hipermarketów - polskie bazary. Zamiast wynajmować lub brać kredyt na trzydzieści lat na mieszkanie w dużym mieście, może warto kupić za gotówkę znacznie tańsze, w mniejszym mieście? To oczywiście tylko półśrodki, ale - próbować trzeba. 

W przeciwnym razie któregoś dnia obudzimy się w wynajętym mieszkaniu z dykty, zbudowanym przez znaną firmę meblową, z dokwaterowanymi przymusowo lokatorami spoza Europy. A co rano na dziedzińcu zatrudniającej nas korporacji sterowanej przez ten czy inny fundusz, będziemy musieli śpiewać Odę do radości...

3 komentarze: